De grafiek toont het aantal nieuwe patiënten met hersentumoren per 100.0000 mensen. Gemiddeld wordt bij 6 op de 100.000 mensen een hersentumor gevonden en dat aantal blijkt de afgelopen 25 jaar vrij constant. In de cijfers is de toenemende vergrijzing verwerkt (kanker komt het meest voor bij ouderen), waardoor de jaren onderling goed vergelijkbaar blijven. (Bron: www.cijfersoverkanker.nl. Incidentie hersentumoren in Nederland, European standardized rate)
De betekenis van de gevonden aanwijzingen is vooralsnog niet duidelijk. Het International Agency for Research on Cancer (IARC) sluit niet uit dat de aanwijzingen het gevolg zijn van toeval, vertekening of andere oorzaken. Het IARC houdt ook de mogelijkheid open dat in toekomstig onderzoek alsnog een samenhang tussen mobiel bellen en deze hersentumoren kan blijken. Rekening houdend met deze onzekerheden heeft het IARC mobiele zendsignalen beoordeeld als “mogelijk kankerverwekkend bij mensen”.
Een belangrijke kanttekening bij het onderzoek is dat de onderzochte periode meestal korter is dan de ontwikkelingstijd van langzaam groeiende tumoren. Dat komt onder andere doordat de periode dat veel mensen mobiele telefoons gebruiken nog relatief kort is. Ook is het gebruik van de mobiele telefoon in de loop der jaren veranderd. In de komende jaren zijn meer resultaten te verwachten van langetermijnonderzoeken met verbeterde onderzoeksmethodes.
In 2022 zijn resultaten van het
MOBI-Kids onderzoek gepubliceerd. In dit onderzoek is geen samenhang gevonden tussen mobiele telefoongebruik en een groter risico op hersentumoren bij jongeren. Wetenschappers vergeleken de gegevens van 899 jongeren tussen 10 en 24 jaar met een hersentumor met de gegevens van 1910 jongeren zonder hersentumor. Dit gebeurde in veertien landen, waaronder Nederland.
Experimenteel onderzoek met proefdieren
Experimenten met proefdieren hebben geen bewijs geleverd dat blootstelling aan elektromagnetische velden van mobiele telefoons tumoren veroorzaakt. In een groot
Amerikaans onderzoek (gepubliceerd in 2018) is bij mannetjesratten (niet bij vrouwtjesratten of muizen) een samenhang gezien tussen de blootstelling aan de zendsignalen en de ontwikkeling van bepaalde typen tumoren. Opwarming van het lichaam kan een verklaring zijn voor de tumortoename, die vooral bij de hoogste blootstelling optrad. Waarom dit alleen bij mannetjesratten en niet bij vrouwtjesratten en muizen optrad is niet duidelijk. Een vertaling van de conclusies in het NTP onderzoek naar wat dit betekent voor blootstelling van mensen is lastig. Het Kennisplatform heeft een
eerste indruk over dit NTP-onderzoek geschreven.
Experimenteel onderzoek op celniveau
Het merendeel van de onderzoeken vindt geen bewijs dat blootstelling aan elektromagnetische velden leidt tot schade aan het erfelijk materiaal (
DNA). In sommige omstandigheden treedt wel beschadiging van het DNA op bij bepaalde cellen die men in laboratoria kunstmatig heeft laten groeien. De wetenschappelijke discussie of deze schade samenhangt met het ontstaan van kanker is nog gaande.
De commissie Elektromagnetische Velden van de Gezondheidsraad heeft gekeken naar de samenhang van blootstelling aan elektromagnetische velden met frequenties die voor 5G bedoeld zijn, en concludeert dat een samenhang tussen potentiële gezondheidsschade en blootstelling aan 5G-frequenties die ook voor 2G, 3G, 4G en wifi worden gebruikt niet is aangetoond en ook niet waarschijnlijk is. Dat geldt ook voor een verhoogd risico op kanker, verminderde mannelijke vruchtbaarheid, slechtere zwangerschapsuitkomsten en geboorteafwijkingen. Deze risico’s zijn echter niet uit te sluiten. Zie ook:
Advies Gezondheidsraad over 5G en gezondheid laat nog vragen open.
Lees meer over:
Onderzoek naar andere mogelijke gezondheidseffecten van mobiele telefoons
NTP onderzoek naar tumoren bij ratten en muizen na blootstelling aan zendsignalen mobiele telefoons