Nieuwsbericht Voorzorgbeleid voor magnetische velden bij elektriciteitsvoorzieningen

25/04/2023

Eind april 2023 heeft de minister voor Klimaat en Energie, mede namens de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, het bevoegd gezag (gemeenten, provincies en het Rijk) en de netbeheerders voor elektriciteit per brief geïnformeerd over de herijking van het voorzorgbeleid voor magneetvelden in het elektriciteitsnetwerk. De brief geeft advies hoe om te gaan met de mogelijke gezondheidsrisico's van de magneetvelden. Het gaat over bovengrondse hoogspanningslijnen, hoogspanningsstations, ondergrondse hoogspanningskabels en transformatorhuisjes.

Het Kennisplatform heeft eerder over het proces van deze herijking bericht. Het advies is het huidige beleid voor magneetvelden van bovengrondse hoogspanningslijnen nagenoeg ongewijzigd te laten. Wel is de berekening van magneetveldzones vereenvoudigd. De netbeheerders wordt gevraagd bronmaatregelen die het magneetveld beperken toe te passen bij alle nieuw te bouwen netcomponenten en bij wijziging van bestaande componenten, ongeacht of mensen dicht bij deze netcomponenten wonen of gaan wonen. Deze maatregelen moeten volgens de minister goed uitvoerbaar zijn en proportioneel blijven ten opzichte van het mogelijke gezondheidsrisico.

Eind juni 2023 hebben de minister voor Klimaat en Energie en Netbeheer Nederland het Convenant bronmaatregelen magneetvelden ondertekend. Doel van het convenant is dat de elektriciteitsnetbeheerders vanaf 1 oktober 2023 de in bijlage 2 van het convenant omschreven bronmaatregelen treffen. Netbeheer Nederland heeft als vereniging van alle elektriciteit- en gasnetbeheerders van Nederland het Convenant namens de elektricteitsnetbeheerdes ondertekend. 

Het bevoegd gezag en de netbeheerders wordt geadviseerd voortaan alleen de magneetveldzone te berekenen van bovengrondse hoogspanningslijnen en opstijgpunten en geen berekeningen aan kabels, onderstations en transformatorhuisjes uit te voeren. Ook acht de minister het beperken van de mogelijkheid dicht bij deze netcomponenten te wonen niet proportioneel.

Het herijkte voorzorgbeleid bevat onder andere de volgende zaken:
• Netbeheerders voor elektriciteit passen bij nieuwbouw en bij verandering aan bestaande netcomponenten altijd bronmaatregelen toe. Deze bronmaatregelen zijn beoordeeld op hun (kosten)effectiviteit in het verminderen van de magneetvelden. Een lijst met bronmaatregelen per component is bij de brief gevoegd.
• Magneetveldzones worden alleen berekend voor bovengrondse lijnen en opstijgpunten. Het rekenen aan andere netcomponenten wordt niet aangeraden.
• De berekeningsmethode voor de magneetveldzones van bovengrondse hoogspanningslijnen is vereenvoudigd. Deze berekeningsmethode is te vinden in RIVM-handreiking 5.0.
• Alleen binnen de afstanden die in de RIVM-netkaart met bovengrondse hoogspanningslijnen staan, worden berekeningen van de magneetveldzone geadviseerd.
• Voor de afweging of een gevoelige bestemming binnen de magneetveldzones van een bovengrondse hoogspanningslijn valt, wordt voortaan alleen het gebouw en niet meer de buitenruimte (b.v. tuin of erf) tot de gevoelige bestemming gerekend.
• Bij een ruimtelijk besluit wordt het bevoegd gezag geadviseerd om naast het aantal gevoelige bestemmingen in de magneetveldzone van een bovengrondse hoogspanningslijn ook andere relevante aspecten mee te nemen.
• Bestaande netcomponenten worden, behalve bij verandering op initiatief van de netbeheerder, ongemoeid gelaten, tenzij het bevoegd gezag hiertoe verzoekt en bereid is de kosten van aanpassingen te dragen.