Wie is waarvoor verantwoordelijk en wie kan ik waar op aanspreken?

De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van huishoudelijke apparaten ligt bij de fabrikanten, ook als het gaat om de velden die deze apparaten produceren. De fabrikanten dienen ervoor te zorgen dat de apparaten veilig zijn.

De landelijke netbeheerder TenneT en de regionale netbeheerders zijn samen verantwoordelijk voor een veilig transport van elektriciteit. TenneT beheert het hoogspanningsnet met een spanning van 110 kilovolt en hoger. De regionale netbeheerders beheren de hoogspanningslijnen met een spanning lager dan 110 kilovolt en het zogeheten midden- en laagspanningsnet, dat geheel ondergronds ligt.

In het beleidsadvies van de rijksoverheid voor magneetvelden van het elektriciteitsnetwerk staat dat de netbeheerder technische maatregelen (‘bronmaatregelen’) treft bij onderdelen van het elektriciteitsnetwerk: bovengrondse hoogspanningslijnen, ondergrondse hoogspanningskabels, hoogspanningsstations en transformatorhuisjes. Deze bronmaatregelen worden genomen bij de aanleg van nieuwe netcomponenten of bij wijzigingen aan bestaande netcomponenten. Op deze manier wordt de blootstelling van omwonenden aan magneetvelden van deze bronnen verminderd. Voor nieuwe situaties bij bovengrondse hoogspanningslijnen gelden zowel bronmaatregelen als een magneetveldzone (afstandsmaatregel). Voor de andere netcomponenten gelden alleen de bronmaatregelen, geen afstandsmaatregel.

De bronmaatregelen voor deze onderdelen van het elektriciteitsnetwerk zijn vastgelegd in een Convenant bronmaatregelen magneetvelden, ondertekend door de minister en door Netbeheer Nederland namens de netbeheerders. Deze bronmaatregelen gelden voor nieuwe netcomponenten en veranderingen aan bestaande netcomponenten. Bestaande netcomponenten worden, behalve bij verandering op initiatief van de netbeheerder, ongemoeid gelaten, tenzij het bevoegd gezag hiertoe verzoekt en bereid is de kosten van aanpassingen te dragen.

De rijksoverheid is verantwoordelijk voor het wel of niet stellen van limieten aan de blootstelling aan elektromagnetische velden. De blootstellingslimieten voor elektromagnetische velden van 0 hertz tot 300 gigahertz zijn voor de Nederlandse overheid richtinggevend. Deze blootstellingslimieten zijn door de Europese Unie aanbevolen voor alle lidstaten.
Naast deze blootstellingslimieten heeft de rijksoverheid naar aanleiding van wetenschappelijk onderzoek en maatschappelijke onrust een aanvullend beleidsadvies voor magneetvelden van het elektriciteitsnetwerk gemaakt.

Voor woningen die terecht komen in de magneetveldzone van een nieuwe hoogspanningslijn, heeft TenneT mogelijkheden om uitgekocht te worden.
Voor woningen die recht onder de draden van een bestaande hoogspanningslijn staan, heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat via de gemeente enkele jaren geleden eenmalig de mogelijkheid geboden om uitgekocht te worden.